อำนาจ
อิทธิพลและการควบคุมที่ชาติหนึ่งแสดงออกมาต่ออีกชาติหนึ่ง อำนาจนี้จะเป็นทั้งมรรควิธีที่รัฐต่าง ๆ ต้องใช้และเป็นเป้าหมายที่รัฐต่าง ๆ ต้องการจะบรรลุถึงด้วย ในการแข่งขันในทางการเมือง การทหาร เศรษฐกิจ และสังคมกับรัฐอื่น ถึงแม้ว่าการกระทำหรือพฤติกรรมทุกอย่างของรัฐไม่จำเป็นว่าจะต้องมีแรงกระตุ้นมาจากเรื่องของอำนาจนี้เสมอไปก็ตาม แต่ทว่าพฤติกรรมหรือการกระทำของรัฐที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการส่งเสริมหรือการปกป้องผลประโยชน์แห่งชาติ จะมีส่วนเกี่ยวข้องอย่างลึกซึ้งอยู่กับการเมืองเรื่องอำนาจนี้ การใช้และการแสวงหาอำนาจนี้จะดำเนินการโดยผู้มีอำนาจตัดสินใจ ซึ่งจะเป็นผู้ใช้กลไกของรัฐบาลของตนไปเพื่อพัฒนาและดำเนินนโยบายต่างประเทศนั่นเอง ดังนั้น อำนาจทางการเมืองจึงเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับสัมพันธภาพทางจิตวิทยาระหว่างบุคคลชั้นผู้นำซึ่งเป็นผู้ใช้อำนาจนี้กับบุคคลที่ได้รับอิทธิพลหรือถูกควบคุมโดยอำนาจนี้ การใช้อำนาจสามารถกระทำได้ในหลายรูปแบบ เป็นต้นว่า การชักนำ การทำสงครามทางอุดมการณ์และจิตวิทยา การบีบบังคับทางเศรษฐกิจ การใช้ข้ออ้างทางศีลธรรม การแผ่ลัทธิจักรวรรดินิยมทางวัฒนธรรม การใช้มาตรการบีบบังคับที่ทางกฎหมายรับรองแต่ยังไม่ถึงขั้นทำสงคราม และสุดท้ายคือการทำสงคราม
ความสำคัญ การใช้อำนาจทางการเมืองนี้ เป็นลักษณะสำคัญของระบบรัฐ นับแต่ที่ได้เกิดแนวความคิดเรื่องอำนาจอธิปไตยขึ้นมา พวกรัฐใหญ่ ๆ มักใช้และแสวงหาอำนาจบ่อยกว่าและมีประสิทธิผลกว่ารัฐ เล็ก ๆ แต่นโยบายจะสำเร็จหรือไม่ขึ้นอยู่กับขีดความสามารถของรัฐนั้น ๆ อีกทีหนึ่ง เมื่อรัฐหนึ่งรัฐใดแสวงหาอำนาจเพิ่มมากขึ้น ชาติต่าง ๆ ที่ถูกคุกคามหรือถูกกระทบโดยนโยบายเหล่านี้ ก็จะแสดงปฏิกิริยาออกมาโดยการเสริมสร้างอำนาจของตนเองขึ้นมาบ้าง ดังนั้น อำนาจของรัฐที่แสดงออกมาในลักษณะที่ก้าวร้าวมาก ๆ ก็จะถูกควบคุมโดยการเกิดอำนาจต้านทานของฝ่ายที่ถูกคุกคามนั้น ซึ่งก็จะส่งผลให้วิวัฒนาการไปเป็นดุลอำนาจได้เหมือนกัน นอกจากนี้แล้ว ก็ยังมีสิ่งที่จะคอยช่วยขัดขวางมิให้มีการใช้อำนาจในระบบรัฐอื่น ๆ อีก คือ กฎหมายระหว่างประเทศ มติโลก ข้อตกลงในการลดกำลับรบและข้อตกลงในการควบคุมอาวุธ และข้อตกลงเกี่ยวกับความมั่นคงร่วมกัน อย่างเช่น ระบบของสหประชาชาติ เป็นต้น
No comments:
Post a Comment